بارندگیهای سیلابی و فراگیر از اواخر اسفند سال ۹۷ آغاز شد و با تداوم در روزهای اولیه فروردین ماه با شدت بیشتر، ۲۴ استان از ۳۱ استان کشور را درگیر سیل و آبگرفتگی کرد که کنترل و مهار آن برای حفظ جان و مال هممیهنان ساکن این مناطق مستلزم بسیج ملی و مشارکت تمامی بخشهای دولتی، غیردولتی و نیروهای مسلح کشور بود. از این رو رهبر معظم انقلاب و فرمانده معظم کل قوا با صدور فرمانی به ریاست محترم ستاد کل نیروهای مسلح، امر به بهکارگیری توان و ظرفیتهای نیروهای مسلح برای مقابله با سیل و کمک به سیلزدگان نمودند.
در پی این فرمان، نیروهای مسلح کشورمان که پیش از این هم سابقه خدمترسانی به مردم در حوادث و بلایای طبیعی کشور را داشتند، به میدان آمدند و با مجاهدتها و تلاشهای ایثارگرانه و شبانهروزی خود در همکاری با سایر نیروهای دولتی و گروههای مردمی، جبهه خدمترسانی به سیلزدگان و امداد و نجات در مناطق سیلزده را تشکیل داده و تقویت کردند. در این جبهه، مردم ایران و سرداران در کنار سربازان و بسیجیان به یاری هممیهنان خود شتافتند و با حضوری از جنس همان مجاهدتهای دوران دفاع مقدس، تصاویر زیبای اتحاد، همدلی و مهربانی با عطر خوش ایثار خلق نمودند.
در جبهه خدمت به مردم سیلزده و کاهش خسارات و آسیبها، تمامی نیروهای مسلح به تناسب مأموریتها، ظرفیتها، مقدورات و تجارب خود به ایفای نقش پرداختند که گوشهای از آن به شرح ذیل قابل اشاره است:
الف- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: سپاه از همان آغاز ماجرا همراه و کنار مردم بود و سپاههای استانی امکانات خود را برای پیشگیری و مقابله و سپس امداد و نجات بسیج کرده و هماهنگ به کار گرفتند. سپس با حضور فرمانده کل و جانشین سپاه و فرماندهان نیروها بهویژه نیروی زمینی، هوافضا و فرمانده قرارگاه سازندگی سپاه در مناطق سیل زده و ارسال امکانات و تجهیزات به اقدامات جهادی از هدایت آب و تقویت سیلبند تا امداد و نجات و ارسال مایحتاج سیلزدگان و اقدامات فوری برای حفظ و ترمیم زیرساختها برای ادامه زندگی مردم به ایفای نقش پرداخت و در ادامه ظرفیت بسیج سازندگی و قرارگاه سازندگی را برای کمک به بازسازی و جبران خرابیها سازماندهی و آماده کرده است.
ب- ارتش جمهوری اسلامی ایران: یگانهای محلی ارتش از همان ابتدای شروع سیل در کنار مردم بوده و به کار نجات و امداد پرداخته و در ادامه با حضور فرمانده محترم کل ارتش و فرماندهان نیروی زمینی، نیروی دریایی و حضور هوانیروز به شکل جهادی در عرصه امداد و نجات و انتقال کمکهای مردمی فعال بوده و امکانات مهندسی خود را برای زدن پلهای موقت و تسریع تخلیه آب بهکار گرفته و با استقرار چندین بیمارستان صحرایی به کمک سیلزدگان شتافتند.
بهکارگیری هواپیماهای نیروی هوایی و بالگردهای هوانیروز ارتش در سرعتبخشی به خدمات اضطراری به سیلزدگان نقش بسزایی داشت و ایثار و مجاهدت خلبانان موجب ثبت رکوردهای پروازی مشابه دوران دفاع مقدس شد.
ج- بسیج مستضعفین: اگرچه بسیاری از بسیجیان استانهای سیلزده خود بخشی از مردم آسیبدیده بهحساب میآمدند، اما یگانهای بسیج از همان آغاز سیل در کنار مردم بوده و در قالب گردانهای امداد و نجات و گروههای جهادی به کمک مناطق آسیبدیده شتافته و در ادامه با حضور فرمانده بسیج و برآوردهای میدانی استانهای دیگر بهعنوان معین استانهای سیلزده تعیین شده و با زدن پایگاههای جمعآوری کمکهای مردمی به هدایت این کمکها به مردم سیلزده و همچنین امداد و نجات پرداخته و در عرصه تخلیه آب، جمع کردن گل و لای از منازل، ترمیم خرابیها و فراهم کردن زمینه برگشت سیلزدگان به خانه و کاشانه ایفای نقش نمودند.
حضور بسیجیان در صحنه ترمیم سیلبندها و کمک به تخلیه مردم از مناطق در معرض سیلاب و سپس لایروبی خیابانها و برپایی ایستگاههای صلواتی در مناطق سیلزده یادآور حضور جهادی نیروهای بسیجی در همان دفاع مقدس بوده و هست.
د- نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران: این نیرو که مأموریت برقراری نظم و امنیت را عهدهدار است، هم در اطلاع رسانی و کمک به تخلیه مردم از مناطق در معرض خطر ایفای نقش کرده و هم در تأمین امنیت مناطق آسیب دیده و تخلیه شده حضوری تعیینکننده داشت.
به علاوه کمک به نظم در توزیع کمکها و فراهم کردن زمینه تردد و استقرار گروههای مردمی نیز بر عهده نیروی انتظامی است که برای تحقق آن شخص فرمانده این نیرو در مناطق سیلزده در چندمین نوبت حضور یافته و چندین هزار نیرو از سایر استانها برای پاسداشت نظم و امنیت به این مناطق اعزام شدهاند.
ه- ستاد کل نیروهای مسلح: حضور چند باره رئیس ستاد کل نیروهای مسلح به همراه برخی از معاونان در مناطق سیلزده برای داشتن برآوردهای میدانی و کسب اطمینان از اثر بخشی حضور نیروهای مسلح و همچنین ایجاد هماهنگیهای لازم و همافزایی بین آنان به ویژه سپاه و ارتش به همراه تهیه ابلاغیات و دستورالعملهای ستادی و همچنین حضور در نشستهای ستاد مدیریت بحران کشور و ایجاد هماهنگی بین بخشهای دولتی با نیروهای مسلح از جمله مواردی است که در این سطح دنبال شده است.
همچنین برخی معاونان وزیر محترم دفاع (و رؤسای سازمانهای زیرمجموعه وزارت) در مناطق سیلزده حضور یافته و بخشهایی از وزارت دفاع و امکانات آن برای کمک به مردم و اقدامات مهندسی برای مدیریت و مهار سیلاب به ویژه خدمات رسانی به خانوادههای مسلح مستقر در مناطق سیلزده به کارگیری شده که در مجموع تقویت جبهه خدمت به مردم در برابر این حادثه ویرانگر به حساب میآیند.